Οι φανατικοί της ανακύκλωσης πιθανόν να έχουν δει τον όρο “upcycling” σε κάποια διαφημιστική καμπάνια ή να τον έχουν ακούσει σε κάποια σχετική συζήτηση με φίλους. Για τους λιγότερο ενημερωμένους το upcycling ίσως θυμίζει το γνωστό “recycling” –και όχι άδικα–, έχει ωστόσο μία μικρή αλλά ουσιαστική διαφορά. Τι είναι, λοιπόν, το upcycling; Πώς λειτουργεί και πώς μπορούμε να το εφαρμόσουμε στις γυάλινες συσκευασίες;
Το upcycling αποδίδεται συχνά ως «αναβαθμιστική ανακύκλωση» ή «δημιουργική επαναχρησιμοποίηση». Πρόκειται για μία ειδική διαδικασία κατά την οποία τα ήδη χρησιμοποιημένα προϊόντα μετατρέπονται σε νέα, υψηλότερης ποιότητας. Λειτουργεί, δηλαδή, «προς τα πάνω», χωρίς να υποβαθμίζει την ποιότητα και τη σύνθεση του υλικού στην επόμενη χρήση. Για παράδειγμα, το να χρωματίσουμε μία γυάλινη φιάλη κρασιού που μόλις απολαύσαμε και να τη χρησιμοποιήσουμε ως πρωτότυπο ανθοδοχείο στο σαλόνι μας είναι μία χαρακτηριστική ιδέα αναβαθμιστικής ανακύκλωσης.
#Fast_Fact: η Ορχήστρα de Instrumentos Reciclados de Cateura στην Παραγουάη χρησιμοποιεί μουσικά όργανα κατασκευασμένα εξ ολοκλήρου από ανακυκλώσιμα υλικά. Μπορείτε να μάθετε περισσότερα παρακολουθώντας την ταινία “Landfill Harmonic”.
Το upcycling είναι μία ξεχωριστή διαδικασία που συνεισφέρει στην αειφόρο καινοτομία: χρησιμοποιώντας τα υλικά στην αρχική τους μορφή, εξοικονομεί ενέργεια και χρήματα προς όφελος του περιβάλλοντος και αυξάνει την ποιότητα του προϊόντος. Επί της ουσίας, η θεωρία του εστιάζει στο να αποφύγουμε τη σπατάλη δυνητικά χρήσιμων υλικών, χρησιμοποιώντας τα ήδη υπάρχοντα. Για την ιστορία, ο όρος “upcycling” χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1994 από τον Reiner Pilz σε άρθρο του στο SalvoNews, ενώ το 2002 οι McDonough και Braungart τον ενσωμάτωσαν στο βιβλίο τους με τίτλο “Cradle-to-Cradle: Remaking the Way We Make Things”.
Πώς μπορούμε να μετατρέψουμε τις γυάλινες συσκευασίες σε πρωτότυπες κατασκευές με τη μέθοδο του upcycling; Παρακάτω θα βρείτε μερικές μόνο από τις έξυπνες και πρακτικές ιδέες που μπορείτε να εμπνευστείτε.
Φωτιστικό
Ας ξεκινήσουμε από τα λιγότερο απαιτητικά. Περίπου τον ίδιο βαθμό δυσκολίας με το ανθοδοχείο, που αναφέραμε παραπάνω, έχει και το να μετατρέψετε μία γυάλινη φιάλη κρασιού ή οποιουδήποτε άλλου ποτού σε λαμπατέρ. Το μόνο που θα χρειαστεί είναι να ανοίξετε προσεκτικά μία τρύπα στον πάτο της γυάλινης φιάλης και να περάσετε από μέσα το καλώδιο της λάμπας. Αφού την τοποθετήσετε σωστά στο στόμιο της φιάλης, στερεώστε από πάνω και το κατάλληλο αμπαζούρ.
Κορνίζα
Αν θέλετε να εμφανίσετε κάποιες φωτογραφίες αλλά δεν σας αρέσουν οι κλασικές κορνίζες, τώρα μπορείτε να… εμφιαλώσετε τις αγαπημένες σας αναμνήσεις. Η φαντασία είναι το βασικό σας υλικό. Διαλέξτε ένα γυάλινο μπουκάλι σε σχήμα και μέγεθος της αρεσκείας σας, γεμίστε το με άμμο, μικροσκοπικά κοχύλια ή πέρλες και τοποθετήστε μέσα την αγαπημένη σας φωτογραφία. Φυσικά, ο στολισμός μπορεί να επεκταθεί και στο εξωτερικό της γυάλινης φιάλης με διάφορα κοσμήματα, κορδέλες ή δαντέλα.
Δοχείο τροφής για πουλιά
Κάπου εδώ ανεβαίνουμε ένα ακόμη επίπεδο πρωτοτυπίας, αφού υπάρχει τρόπος μία γυάλινη φιάλη να μας βοηθήσει να ταΐσουμε τους μικρούς, φτερωτούς μας φίλους. Πώς; Αφαιρέστε με προσοχή τον πάτο από ένα γυάλινο μπουκάλι (κρασιού, νερού ή και αρώματος) και στερεώστε το επάνω σε ένα πιατάκι. Στη συνέχεια, γεμίστε το μπουκάλι με τροφή για πουλιά και σφραγίστε το με έναν φελλό. Ανασηκώστε το μπουκάλι, ώστε να απελευθερωθεί λίγη τροφή στο πιατάκι και αφήστε το στο μπαλκόνι ή στον κήπο σας. Επαναλάβετε τη διαδικασία, για να ανανεώσετε την τροφή.
Πολυέλαιος
Και η πρωτοτυπία δε σταματά εδώ. Εάν έχετε πολλά αχρησιμοποίητα –και ιδανικά σε διάφορα χρώματα– γυάλινα μπουκάλια, τι θα λέγατε να δημιουργήσετε έναν convert-art πολυέλαιο για το σαλόνι ή το δωμάτιό σας; Αυτό μπορεί να γίνει πανεύκολα χρησιμοποιώντας γυάλινα μπουκάλια ως γλόμπους σε έναν ήδη έτοιμο πολυέλαιο. Βέβαια, εάν είστε επιδέξιοι στις κατασκευές, δοκιμάστε να φτιάξετε τον δικό σας πολυέλαιο, στερεώνοντας τα μπουκάλια με σπάγκο από το ταβάνι.
Δίσκος σερβιρίσματος
Ή αλλιώς «η απογείωση της πρωτοτυπίας». Η πιο απαιτητική κατασκευή που σας προτείνουμε είναι να μετατρέψετε μία γυάλινη φιάλη σε δίσκο σερβιρίσματος για τα συνοδευτικά του κρασιού. Εδώ θα χρειαστείτε τη βοήθεια ενός «ειδικού», αφού θα πρέπει να κόψετε στη μέση τη γυάλινη φιάλη με ακρίβεια και στη συνέχεια να λειάνετε τις αιχμηρές της άκρες, χρησιμοποιώντας προφανώς κάποιο κατάλληλο εργαλείο. Ωστόσο, το αποτέλεσμα θα σας δικαιώσει, αφού θα έχετε το πιο πρωτότυπο πλατό για τα τυριά ή τα αλλαντικά σας.