Πόσες φορές έχει βρεθεί στα χέρια σας μία φιάλη κρασιού; Από αυτές, πόσες φορές αφιερώσατε χρόνο για να διαβάσετε την ετικέτα της; Η ετικέτα είναι αυτή που κάνει ένα κρασί να ξεχωρίζει σε σχέση με τα υπόλοιπα, τόσο εμπορικά όσο και αισθητικά. Ως κομμάτι του packaging, μία εντυπωσιακή ετικέτα σε μία φιάλη κρασιού μπορεί να τραβήξει την προσοχή του καταναλωτή, άσχετα από την ποιότητα του περιεχομένου. Εάν εστιάσετε την προσοχή σας, θα βρείτε εκεί αρκετές πληροφορίες (ποικιλία, οξύτητα, προέλευση κρασιού), άλλες χρήσιμες και άλλες όχι, κάποιες κατανοητές και κάποιες που απαιτούν ειδικότερες γνώσεις.
Τι μπορώ να μάθω από μία ετικέτα κρασιού και ποιος είναι ο σωστός τρόπος για να τη διαβάσω;
Οι ετικέτες των κρασιών χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: σε εκείνες που χαρακτηρίζονται από την ποικιλία των σταφυλιών (brand name) και σε εκείνες που χαρακτηρίζονται από την ονομασία ή ένδειξη προέλευσης (appellation credentials). Στην πρώτη κατηγορία, η οποία ονομάζεται και «κρασιά νέου κόσμου», η ετικέτα εστιάζει στην ποιότητα των καρπών που χρησιμοποιήθηκαν, ενώ στη δεύτερη («κρασιά παλαιού κόσμου») στις τεχνικές και τους κανονισμούς παραγωγής. Ως «κρασιά παλαιού κόσμου» αναφέρονται αυτά που παραδοσιακά παράγονται στην Ευρώπη και σε άλλες μεσογειακές χώρες (Τουρκία, Ισραήλ, Τυνησία). Ο όρος «κρασιά νέου κόσμου» αναφέρεται σε εκείνα που παράγονται στην Αμερική, την Αυστραλία και τη Νότια Αφρική.
Υπάρχουν πέντε βασικά σημεία στην ετικέτα μίας φιάλης κρασιού:
Ο παραγωγός
Το όνομα του παραγωγού συχνά είναι εμφανές με ευδιάκριτα γράμματα στην κορυφή ή το κάτω μέρος της ετικέτας. Αυτό συμβαίνει συνήθως στην περίπτωση των γαλλικών κρασιών. Αντιθέτως, στις ΗΠΑ σε πολλές ετικέτες αναφέρεται μόνο το όνομα του κρασιού (πχ Apothic Red), που σημαίνει ότι αυτό παράγεται από μεγαλύτερες εταιρείες.
Η περιοχή
Η περιοχή αναφέρεται στον τόπο όπου καλλιεργήθηκαν τα σταφύλια. Η αναφορά στην περιοχή μπορεί να είναι γενική (Μακεδονία, Πελοπόννησος, Κρήτη κ.τ.λ.) ή πιο ειδική, ονοματίζοντας συγκεκριμένα αγροκτήματα ή οινοποιεία. Κατά κανόνα, όσο πιο συγκεκριμένη είναι η περιοχή που αναγράφεται στην ετικέτα ενός κρασιού, τόσο αυξάνεται η ποιότητα αλλά και η τιμή του.
Η ποικιλία
Φυσικά, όλα τα είδη κρασιού δεν παράγονται από την ίδια ποικιλία σταφυλιών. Η ποικιλία μπορεί να είναι ελληνική (σαββατιανό, μαλαγουζιά, ξινόμαυρο κ.α.) ή διεθνής (merlot, chardonnay, syrah κ.α.) και αναγράφεται σχεδόν πάντα στις ετικέτες των κρασιών. Ένας έξυπνος τρόπος για να καταλάβετε την ποικιλία ή τις ποικιλίες που χρησιμοποιήθηκαν σε ένα συγκεκριμένο κρασί, εάν αυτές δεν αναφέρονται στην ετικέτα, είναι να ψάξετε την ένδειξη προέλευσης (appellation). Η ένδειξη προέλευσης θα σας δώσει στοιχεία για τις ποικιλίες που περιέχονται στο κρασί, με βάση τους κανονισμούς που ισχύουν στην εκάστοτε περιοχή καλλιέργειας.
Vintage
Η ένδειξη “Vintage” αναφέρεται στο έτος συγκομιδής των σταφυλιών και για εκείνους που διαθέτουν ειδικότερες γνώσεις περί οίνου μπορεί να σημαίνει πολλά για τη γεύση και την ωρίμανσή του. Ο γενικός κανόνας λέει πως τα κρασιά που παράγονται από σταφύλια διαφορετικών ετών (multi-vintage) είναι χαμηλότερης ποιότητας, καθώς έτσι οι οινοπαραγωγοί ελέγχουν ευκολότερα τη γεύση τους.
Η περιεκτικότητα σε αλκοόλ (% Vol)
Άλλη μία ένδειξη που μπορεί να μας πει πολλά για ένα κρασί είναι η περιεκτικότητά του σε αλκοόλ. Πολλά κρασιά με υψηλή περιεκτικότητα αλκοόλ συχνά παράγονται από πιο ώριμα σταφύλια, γεγονός που τους δίνει μια πιο πλούσια, φρουτώδη γεύση. Στην Ευρώπη, οι οινοπαραγωγοί θέτουν ως κατώτατο όριο περιεκτικότητας αλκοόλ το 13.5%, ενώ στην Αμερική μπορεί κανείς να συναντήσει κρασιά ακόμη και με 17%.
Τέλος, εκτός από τις βασικές και πλέον απαραίτητες ενδείξεις σε μία ετικέτα κρασιού, μπορεί να συναντήσετε επίσης στοιχεία που αφορούν στην περιεκτικότητα σε σάκχαρα (υποχρεωτική στους αφρώδεις οίνους), ενδείξεις περί βιολογικής γεωργίας, διακρίσεις σε διαγωνισμούς, ακόμη και προτεινόμενη θερμοκρασία κατανάλωσης. Την επόμενη φορά, λοιπόν, που ένα μπουκάλι κρασιού φτάσει στα χέρια σας, μη διστάσετε να… μοιραστείτε με την παρέα σας, εκτός από το περιεχόμενό του, και τις γνώσεις σας γι’ αυτό. Τώρα πια γνωρίζετε περισσότερα.